Β’ κύκλος προγράμματος Εξοικονομώ 2023/2024: Δικαιούχοι, προϋποθέσεις και δικαιολογητικά για αίτηση «Εξοικονομώ»

Ξεκίνησε ο β’ κύκλος αιτήσεων για το πρόγραμμα «Εξοικονομώ». Συγκεκριμένα, ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Θόδωρος Σκυλακάκης, και ο Αναπληρωτής Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, κ. Νίκος Παπαθανάσης, υπέγραψαν στις αρχές Φεβρουαρίου 2024 την Απόφαση Προκήρυξης για τον δεύτερο κύκλο του προγράμματος «Εξοικονομώ 2023».

Το πρόγραμμα Εξοικονομώ 2023, με προϋπολογισμό 300 εκατομμυρίων ευρώ, εντάσσεται στα έργα του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (Τ.Α.Α). Κάθε συμμετέχουσα κατοικία υποχρεούται να αναβαθμίσει τουλάχιστον 3 ενεργειακές κατηγορίες, εξασφαλίζοντας εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας άνω του 30%.

Ακολουθεί ένας πλήρης οδηγός για το Εξοικονομώ 2023-2024. Παρακάτω θα βρεις χρήσιμες ερωτήσεις κι απαντήσεις που θα σου λύσουν όλες τις απορίες για να μπορέσεις να κάνεις αίτηση υπαγωγής στον β’ κύκλο του προγράμματος Εξοικονομώ 2023.

Ποιο είναι το διάστημα υποβολής αιτήσεων για το «Εξοικονομώ 2023- 2024»;

Οι αιτήσεις για συμμετοχή στον β’ κύκλο του προγράμματος ξεκίνησαν να υποβάλλονται από την Τετάρτη 7 Φεβρουαρίου 2024, ενώ η προθεσμία λήγει την Παρασκευή 29 Μαρτίου 2024.

Ποιοι έχουν δικαίωμα συμμετοχής στο πρόγραμμα:

Το πρόγραμμα Εξοικονομώ 2023/2024 αφορά ενεργειακά ευάλωτα νοικοκυριά και παλιές κατοικίες. Δικαίωμα στο πρόγραμμα έχουν μόνο φυσικά πρόσωπα που διατηρούν -αναφορικά με το ακίνητο- κάποια από τα παρακάτω:

• πλήρη κυριότητα
• επικαρπία
• ψιλή κυριότητα

💡 Για κάθε επιλέξιμο φυσικό πρόσωπο είναι δυνατή η υποβολή μόνο μίας (1) αίτησης.

Εν συνεχεία, είναι σημαντικό να ειπωθεί πως η συνολική επένδυση των προγραμμάτων «Εξοικονομώ» έχει ως στόχο να συμβάλλει στην εξοικονόμηση ενέργειας κατά τουλάχιστον 213 ktoe ετησίως και στην ενεργειακή ανακαίνιση κατ’ ελάχιστον 105.000 κατοικιών έως το 2025.

Ποιες είναι οι προϋποθέσεις/κριτήρια για Εξοικονομώ 2023/2024;

Όσον αφορά τις προϋποθέσεις συμμετοχής στον β’ κύκλο του προγράμματος, δυνητικοί δικαιούχοι είναι φυσικά πρόσωπα που έχουν εμπράγματο δικαίωμα (πλήρης κυριότητα, επικαρπία, ψιλή κυριότητα) πάνω σε ένα ακίνητο, όπως προαναφέρθηκε. Ουσιαστικά, οι κατοικίες (μονοκατοικίες ή διαμερίσματα) που θα επιλεγούν για υπαγωγή στο πρόγραμμα θα πρέπει:

1. να υφίστανται νόμιμα,
2. να μην έχουν κριθεί κατεδαφιστέες,
3. να χρησιμοποιούνται ως κύρια κατοικία,
4. να έχουν αξιολογηθεί, βάσει του Πρώτου Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (Α’ Π.Ε.Α.), σε κατηγορία χαμηλότερη ή ίση της Γ και
5. να μην είναι επιλέξιμες με χρήση βραχυχρόνιας μίσθωσης.

Τι εισοδηματικά κριτήρια ισχύουν για το νέο Εξοικονομώ;

Για κάθε δυνητικό ωφελούμενο, το ατομικό εισόδημα δεν πρέπει να υπερβαίνει τις 5.000€ και το οικογενειακό τις 10.000€.

💡 Σημαντικό: Εφόσον η αίτηση κριθεί «καταρχήν επιλέξιμη» για υποβολή στο «Εξοικονομώ 2023» απαιτείται η έκδοση και υποβολή στο πρόγραμμα «Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου».

Γίνεται Εξοικονομώ σε πολυκατοικίες;

Το «Εξοικονομώ 2023», λόγω των «ψαλιδισμένων» κονδυλίων του νέου προγράμματος, επιτρέπει επιδοτήσεις μόνο για μονοκατοικίες και μεμονωμένα διαμερίσματα.

Ποιες κατοικίες ΔΕΝ έχουν δικαίωμα υποβολής στον β’ κύκλο του προγράμματος Εξοικονομώ 2023;

Είναι σημαντικό να αποσαφηνιστεί πως δεν έχουν δικαίωμα υποβολής στον δεύτερο κύκλο του προγράμματος όσες κατοικίες έχουν ενεργή αίτηση σε κάποιο από τα Προγράμματα Ενεργειακής Αναβάθμισης και συγκεκριμένα στα εξής:

• Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον ΙΙ,
• Εξοικονομώ-Αυτονομώ,
• Εξοικονομώ 2021 και
• Εξοικονομώ-Ανακαινίζω για νέους.

💡 Εξαίρεση αποτελεί η περίπτωση συμμετέχοντος διαμερίσματος αίτησης πολυκατοικίας «τύπου Β» του Προγράμματος «Εξοικονομώ - Αυτονομώ», για το οποίο επιτρέπεται να υποβληθεί αίτηση ως διαμέρισμα, ενώ αίτηση στον β’ κύκλο του προγράμματος δεν μπορούν να υποβάλλουν επίσης όσα φυσικά πρόσωπα έχουν κάνει αίτηση στον α’ κύκλο αυτού.

Ποιο είναι το μέγιστο ποσοστό επιχορήγησης;

Η επιλογή των δικαιούχων για υπαγωγή στο πρόγραμμα αλλά και το μέγιστό ποσοστό επιχορήγησης υπολογίζεται βάσει εισοδήματος. Το μέγιστο ποσοστό επιχορήγησης, διαμορφώνεται σε 75% στην περίπτωση της ιδιοκατοίκησης από τον αιτούντα και σε 65% στην περίπτωση δωρεάν παραχώρησης σε έτερο πρόσωπο ή ενοικίασης, αντιστοίχως. Αναλυτικά:

• Για ατομικό εισόδημα έως 5.000€ ή οικογενειακό έως 10.000€ ορίζεται επιδότηση 75% για ιδιοκατοίκηση από τον αιτούντα ή 65% για δωρεάν παραχώρηση/ενοικίαση.
• Για ατομικό εισόδημα από 5.000 έως 10.000€ ή οικογενειακό από 10.000 έως 20.000€, ορίζεται επιδότηση 70% για ιδιοκατοίκηση από τον αιτούντα ή 60% για δωρεάν παραχώρηση/ενοικίαση.
• Για ατομικό εισόδημα από 10.000 έως 20.000€ ή οικογενειακό από 20.000 έως 30.000€ ορίζεται επιδότηση 55% για ιδιοκατοίκηση από τον αιτούντα ή 45% για δωρεάν παραχώρηση /ενοικίαση.
• Για ατομικό εισόδημα από 20.000 έως 30.000€ ή οικογενειακό από 30.000 έως 50.000€ ορίζεται επιδότηση 45% για ιδιοκατοίκηση από τον αιτούνται ή 40% για δωρεάν παραχώρηση/ενοικίαση.

• Για ατομικό εισόδημα μεγαλύτερο των 30.000€ ή οικογενειακό περισσότερο των 40.000€ ορίζεται επιδότηση 40% για ιδιοκατοίκηση ή 40% για δωρεάν παραχώρηση/ενοικίαση.

💡 Όσο μικρότερο το εισόδημα τόσο υψηλότερη η επιδότηση και αντίστροφα.

Ποιες παρεμβάσεις καλύπτει το πρόγραμμα Εξοικονομώ 2023/2024;

Στο πλαίσιο του προγράμματος είναι επιλέξιμες παρεμβάσεις που αφορούν στις εξής πέντε, βασικές κατηγορίες δαπανών:

1. Αντικατάσταση κουφωμάτων
2. Τοποθέτηση/αναβάθμιση θερμομόνωσης
3. Αναβάθμιση συστήματος θέρμανσης/ψύξης
4. Σύστημα ζεστού νερού χρήσης με χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ)
5. Εγκατάσταση έξυπνου συστήματος διαχείρισης (αυτοματισμοί Smart Home)

Υπενθυμίζεται πως οι παρεμβάσεις που θα γίνουν στα ακίνητα θα πρέπει να ικανοποιούν τις ελάχιστες ενεργειακές απαιτήσεις του «Κανονισμού Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων».

📌 Διάβασε επίσης: Ενεργειακή κλάση σπιτιού: Πώς θα πετύχεις ενεργειακή αναβάθμιση

Τι ισχύει για τον ΦΠΑ;

Ο ΦΠΑ αποτελεί επιλέξιμη δαπάνη για το πρόγραμμα και δηλώνεται διακριτά στα παραστατικά. Οι προμηθευτές που υπάγονται σε καθεστώς μειωμένου ΦΠΑ ή απαλλάσσονται από την υποχρέωση υποβολής δήλωσης και καταβολής φόρου, πρέπει να δηλώνουν το ποσοστό ΦΠΑ που ισχύει. Η ιδιωτική συμμετοχή για την υλοποίηση των παρεμβάσεων είναι δυνατό να καλυφθεί από τους δικαιούχους με ίδια κεφάλαια, με δανειακή σύμβαση ή με συνδυασμό τους.

💡 Σε περίπτωση σύναψης δανειακής σύμβασης, παρέχεται η δυνατότητα εγγυοδοσίας του προγράμματος για την εξασφάλιση του δανείου προς τους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς. Η εγγυοδοσία καλύπτει το ποσό της δανειοδότησης στο 100% για τις περιπτώσεις ιδιοκατοίκησης και στο 80% για τις περιπτώσεις ενοικίασης/δωρεάν παραχώρησης, λαμβάνοντας υπόψη τους κανόνες κρατικών ενισχύσεων. Το επιτόκιο της δανειακής σύμβασης για τις ανάγκες του προγράμματος είναι σταθερό και επιδοτούμενο, σε ποσοστό 100%.

Ποια η διαδικασία για τις αιτήσεις χρηματοδότησης;

Οι αιτήσεις χρηματοδότησης υποβάλλονται μόνο ηλεκτρονικά και υποχρεωτικά μέσω του πληροφοριακού συστήματος του επίσημου δικτυακού τόπου του προγράμματος. Επιπλέον, να σημειωθεί, πως τα απαραίτητα δικαιολογητικά επισυνάπτονται και αυτά ηλεκτρονικά από τον κάθε υποψήφιο.

💡 Για κάθε επιλέξιμο φυσικό πρόσωπο (για κάθε ΑΦΜ αιτούντα) και για κάθε επιλέξιμη κατοικία, είναι δυνατή η υποβολή μόνο μίας αίτησης.

Ποια είναι τα απαραίτητα δικαιολογητικά για αίτηση στο Εξοικονομώ;

Για να γίνει σωστά η αίτηση, πρέπει να ξέρεις τι χρειάζεται για το Εξοικονομώ. Τα απαραίτητα δικαιολογητικά για αίτηση στο «Εξοικονομώ 2023/2024» είναι τα κάτωθι:

• Οικοδομική άδεια ή άλλο αντίστοιχο έγγραφο (π.χ. τακτοποίηση αυθαιρέτων)
• Λογαριασμός ΔΕΗ
• Πρώτο Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης (Α’ ΠΕΑ)
• Φωτογραφίες των τμημάτων του ακινήτου στα οποία προτείνονται οι παρεμβάσεις (minimum 5 φωτογραφίες .jpeg)
• Δήλωση συμμόρφωσης αιτούντα – ιδιοκτήτη με τον κανονισμό De Minimis σε περίπτωση που το ακίνητο θα ενοικιαστεί ή ενοικιάζεται.
• Φορολογικές δηλώσεις (Ε1, Ε2, Ε9, Εκκαθαριστικό)

💡 Ενδιαφέρεσαι για έκδοση Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ); Αναζήτησε τον κατάλληλο ενεργειακό επιθεωρητή μέσω του Spitogatos!

Πότε γίνεται η τελική εκταμίευση του Εξοικονομώ;

Η τελική εκταμίευση του Εξοικονομώ γίνεται μετά την ολοκλήρωση των εργασιών ενεργειακής αναβάθμισης.

Θέλεις να υποβάλλεις την αίτησή σου στον β’ κύκλο του προγράμματος «Εξοικονομώ 2023», που βρίσκεται σε εξέλιξη το 2024; Τώρα ξέρεις τα πάντα γύρω από αυτό το ζήτημα. Μπες στη σχετική σελίδα του gov.gr, επίλεξε «Σύνδεση ως Ωφελούμενος» και ακολούθησε τα βήματα για το Εξοικονομώ. Από εκεί και πέρα, εφόσον επιλεγείς, όλα θα πάρουν το δρόμο τους και σιγά σιγά θα δεις το σπίτι σου να αλλάζει και να γίνεται όσο το δυνατόν πιο βιώσιμο και ενεργειακά αποδοτικό.

Εάν σε ενδιαφέρει η αγορά σπιτιού στην Ελλάδα, περιηγήσου στις σελίδες αγγελιών ακινήτων του Spitogatos, αξιολόγησε τις διαθέσιμες επιλογές και βρες το αγαπημένο σου μέρος στον κόσμο!