Η σημαντική επιβράδυνση των ρυθμών αύξησης των στεγαστικών δανείων σε συνδυασμό με την πιθανή νέα αύξηση των επιτοκίων προκαλεί ανησυχία στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.
Πυκνώνουν τα σύννεφα πάνω από την αγορά ακινήτων. Από τη μια πλευρά σημειώνεται σημαντική επιβράδυνση των ρυθμών αύξησης των στεγαστικών δανείων στο δεύτερο τρίμηνο και από την άλλη νέα μηνύματα από Ευρώπη και Αμερική δείχνουν ότι η άνοδος των επιτοκίων θα έχει συνέχεια. Προοπτική που δημιουργεί μεγάλη ανησυχία.
Σύμφωνα με στελέχη τραπεζών στο δίμηνο Απριλίου - Μαρτίου οι εκταμιεύσεις νέων στεγαστικών δανείων υποχωρούν σε σχέση με το πρώτο τρίμηνο. «Η αγορά των στεγαστικών δανείων κινείται μεν ανοδικά, ωστόσο οι ρυθμοί επιβραδύνονται και μάλιστα με ταχύτητα», σημειώνουν στελέχη τραπεζών.
Προσθέτουν ότι η αγορά ωριμάζει με μεγαλύτερη ταχύτητα απ' ό,τι προέβλεπαν οι αρχικές εκτιμήσεις και μάλιστα προβλέπουν ότι μέχρι το τέλος του 2009 ο δανεισμός στην Ελλάδα τόσο των ιδιωτών όσο και των επιχειρήσεων ως ποσοστό του ΑΕΠ θα ξεπεράσει τον μέσο όρο της Ευρωζώνης. Στο τέλος του 2006 τα στεγαστικά δάνεια στην Ελλάδα αντιστοιχούν στο 29% του ΑΕΠ έναντι 38% που είναι ο μέσος όρος στην Ευρωζώνη, ενώ στην καταναλωτική πίστη έχουμε ήδη φτάσει την Ε.Ε. καθώς αποτελεί το 15% του ΑΕΠ έναντι αντίστοιχου ποσοστού 16% στην Ευρωζώνη. Τα επιχειρηματικά δάνεια αποτελούν το 48% του ΑΕΠ έναντι 54% στην Ευρωζώνη.
Η επιβράδυνση των ρυθμών αύξησης των χορηγήσεων πάντως δεν σημαίνει ότι οι τράπεζες διοχετεύουν λιγότερα κεφάλαια στην αγορά ακινήτων σε σχέση με πέρυσι. Η βάση έχει αυξηθεί με αποτέλεσμα μικρή ποσοστιαία αύξηση να μεταφράζεται σε πολλά εκατομμύρια ευρώ! Για παράδειγμα, το 2000 το υπόλοιπο των στεγαστικών δανείων ήταν 11,3 δισ. ευρώ και μια ετήσια αύξηση της τάξης του 35% οδηγούσε σε άνοδο των νέων δανείων κατά 4 δισ. ευρώ. Το 2007 ακόμα και αν ο ρυθμός αύξησης περιοριστεί στο 20%, τα νέα δάνεια θα αυξηθούν κατά 10,5 δισ. ευρώ καθώς στο τέλος του 2006 το υπόλοιπο των στεγαστικών δανείων είχε διαμορφωθεί στα 53 δισ. ευρώ. Ετσι το 2007, παρά τη μείωση του ρυθμού αύξησης, το ύψος των στεγαστικών δανείων που θα χορηγήσουν οι τράπεζες θα είναι περίπου ίσο με αυτά του 2006.
Αυτό δεν σημαίνει, ωστόσο, ότι είναι όλα ρόδινα: η υψηλή ρευστότητα μπορεί να στηρίζει την αγορά, όμως πολλοί αναλυτές υποστηρίζουν ότι τα τελευταία χρόνια η προσφορά έχει πολλαπλασιαστεί -χιλιάδες νέες κατοικίες έχουν προστεθεί σε κάθε γωνιά της Αττικής- και εκφράζουν τον φόβο ότι η προσφορά ξεπερνά κατά πολύ τη ζήτηση. Προσθέτουν ότι η απόσταση αυτή μεταξύ προσφοράς και ζήτησης -ειδικά σε κάποιες περιοχές- θα καλυφθεί με πτώση των τιμών. Την κατάσταση αυτή μπορεί να επιδεινώσουν δραματικά οι εξελίξεις στο μέτωπο των επιτοκίων.
H πορεία των επιτοκίων
Πριν από λίγους μήνες, οι περισσότεροι τραπεζίτες θεωρούσαν το επίπεδο του 4% για το Euribor οροφή. Η ασθενική ανάπτυξη στην Ευρώπη και τα δομικά προβλήματα στις οικονομίες δεν επιτρέπουν περαιτέρω αύξηση των επιτοκίων, τόνιζαν. Μάλιστα πολλοί θεωρούσαν ότι το Euribor δύσκολα θα ακουμπούσε το 4%.
Σήμερα, η εικόνα είναι ριζικά διαφορετική. Το Euribor ήδη βρίσκεται στο 4%, οι περισσότεροι αναλυτές προβλέπουν τουλάχιστον άλλες 2 αυξήσεις (κατά 0,25%) μέχρι το τέλος του έτους και τα μηνύματα από Ευρώπη και Αμερική δείχνουν προς μια και μόνο κατεύθυνση: ο ανοδικός κύκλος των επιτοκίων όχι μόνο δεν έχει ολοκληρωθεί, αλλά έχει ακόμα μέλλον.
Την προηγούμενη εβδομάδα, ο πρώην επικεφαλής της Fed κ. Greenspan προέβλεψε περαιτέρω αύξηση στα επιτόκια των ομολόγων αναφοράς, αλλά και στο πριμ του χρέους των αναδυόμενων οικονομιών «παγώνοντας» τους πάντες.
Η προοπτική αύξησης των πραγματικών επιτοκίων προβληματίζει τις αγορές με αρκετούς αναλυτές να αναθεωρούν τις εκτιμήσεις τους: μεγάλοι επενδυτικοί οίκοι όπως η Merrill Lynch και η Goldman Sachs, που προέβλεπαν μείωση του κόστους χρήματος από τη Fed φέτος, πραγματοποιούν αιφνιδιαστική στροφή 180 μοιρών. Η προοπτική αύξησης των επιτοκίων προβληματίζει τις επιχειρήσεις, πλήττει τα χρηματιστήρια και φυσικά δυσχεραίνει περαιτέρω την κατάσταση των δανειοληπτών.
Ανάλογα είναι και τα μηνύματα από την Ευρώπη. Ο κ. Γκαργκάνας, διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος και μέλος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, δήλωσε ότι η ΕΚΤ περιμένει τα νεότερα οικονομικά στοιχεία ώστε να εξετάσει τις επόμενες κινήσεις της στο μέτωπο των επιτοκίων.
Στελέχη τραπεζών σημειώνουν ότι τα σχόλια του κ. Γκαργκάνα φαίνεται να επιβεβαιώνουν την άποψη ότι η πορεία του πληθωρισμού είναι αυτή που θα καθορίσει την πορεία των επιτοκίων. Και όλα δείχνουν ότι οι πληθωριστικές πιέσεις στην Ευρώπη δεν έχουν αναχαιτιστεί.
Άλλωστε, ο κ. Γκαργκάνας σημείωσε ότι οι χρηματοδοτικές συνθήκες είναι ευνοϊκές, η πιστωτική επέκταση και η προσφορά χρήματος παραμένουν εύρωστες και η ρευστότητα αφθονεί.
Η προοπτική περαιτέρω αύξησης των ευρωεπιτοκίων δημιουργεί μεγάλη ανησυχία καθώς ήδη τα νοικοκυριά έχουν επιβαρυνθεί σημαντικά. Τους τελευταίους 24 μήνες η ΕΚΤ έχει προχωρήσει σε 8 αυξήσεις του Euribor! Ετσι, η δόση ενός δανείου 100.000 ευρώ διάρκειας 20 ετών είναι κατά 108 ευρώ το μήνα ή 1.301 ευρώ σε ετήσια βάση σε σχέση με τη δόση 24 μήνες πριν, κατά 119,4 ευρώ το μήνα ή 1.433 ευρώ ετησίως για δάνειο 30 ετών και κατά 129 ευρώ το μήνα ή 1.550 ευρώ ετησίως για δάνειο 40 ετών.
Πηγή: Καθημερινή
Spitogatos team
