O αριθμός των πωλήσεων κατοικιών υποχωρεί και οι τιμές των μισθωμάτων, ακολουθώντας τους νόμους της αγοράς, αυξάνονται.
Eνίσχυση ζήτησης και τιμών εμφανίζουν το τελευταίο τρίμηνο τα ενοίκια κατοικιών, όπως αναφέρουν μεσίτες, επιβεβαιώνοντας ουσιαστικά μια διαφαινόμενη «υγιή» αντίδραση της αγοράς. Σε περιόδους όπου οι αγοραπωλησίες εμφανίζουν υστέρηση, παρατηρείται ανάκαμψη των ενοικιάσεων. Πρόκειται για έναν από τους «άγραφους» κανόνες κάθε κτηματαγοράς. Αυτό ακριβώς συμβαίνει σήμερα στην αγορά, με τη βελτίωση της εικόνας να επεκτείνεται ακόμα και στα μεγάλα διαμερίσματα, που ήταν κι εκείνα που είχαν πληγεί περισσότερο από την κάμψη των ενοικιάσεων την τελευταία διετία.
Σύμφωνα με τον κ. Λευτέρη Ποταμιάνο, του μεσιτικού γραφείου Search & Find, κατά μέσο όρο η άνοδος των τιμών των ενοικίων προσεγγίζει το 10%, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις αγγίζει ακόμα και το 15%. Αυξητικά κινούνται τα ενοίκια σε όλο το Λεκανοπέδιο, αλλά το φαινόμενο είναι εντονότερο σε περιοχές, όπου οι αγοραπωλησίες «υποφέρουν».
Σε αρκετά σημεία στα βόρεια προάστια, όπως στο Μαρούσι και στο Χαλάνδρι, η ζήτηση για αγορά κατοικίας, ιδίως στις νέες κατασκευές, είναι αισθητά μειωμένη σχεδόν από τις αρχές του 2007. Βασικός λόγος είναι οι υψηλές τιμές πώλησης, που δεν συμβαδίζουν με την αγοραστική δύναμη των ενδιαφερόμενων. Ετσι, όλο και περισσότεροι επιλέγουν εσχάτως τη λύση της ενοικίασης. Ωστόσο, η διαθεσιμότητα ενοικιαζόμενων διαμερισμάτων σε αυτές τις περιοχές είναι περιορισμένη. Αυτός είναι ένας ακόμα λόγος που οδηγεί τις τιμές των ενοικίων προς τα πάνω, ιδίως σε αυτά τα σημεία.
Ασφαλώς, η ενισχυμένη ζήτηση και οι υψηλότερες τιμές αφορούν ποιοτικά ακίνητα, με καλή ποιότητα κατασκευής και σε καλά σημεία. «Τέτοιου είδους διαμερίσματα προσελκύουν μεγάλο ενδιαφέρον, ιδίως από τον Οκτώβριο και μετά, δηλαδή σε περίοδο που παραδοσιακά οι ενοικιάσεις ήταν υποτονικές», αναφέρει ο κ. Ποταμιάνος. Συνηθίζεται η αγορά των ενοικίων να κινείται περισσότερο κατά το διάστημα πριν και μετά το καλοκαίρι. Πλέον, όμως, αυτό έχει πάψει να ισχύει.
Ενδιαφέρον εκδηλώνεται πλέον και από οικογένειες, αλλά και ελεύθερους επαγγελματίες, που δεν ανήκουν στο τυπικό «κοινό» που τροφοδοτεί τις ενοικιάσεις, δηλαδή εργένηδες, φοιτητές και νεαρά ζευγάρια. Μεγαλύτερη ζήτηση εμφανίζουν τα διαμερίσματα έως και 120 - 130 τ.μ., με τη σημαντικότερη ανάκαμψη τιμών και ζήτησης να παρατηρείται σε σπίτια από 100 έως 130 τ.μ. Οι μόνες περιπτώσεις κατοικιών που οι τιμές είναι μειωμένες είναι στις πολύ μεγάλες επιφάνειες, από 150 έως 250 τ.μ. Οι μειώσεις αυτές έγιναν ώστε να καταστούν ελκυστικότερα, κάτι που φαίνεται πως αποδίδει, μιας και ακόμα κι αυτά βρίσκουν πλέον ενοικιαστές.
Οι αντοχές
Πώς όμως ερμηνεύεται αυτή η μεταστροφή; Οπως προκύπτει από την αγορά, ο βασικός λόγος είναι η εκτίναξη και η διατήρηση των τιμών πώλησης των κατοικιών σε επίπεδα που δεν συμβαδίζουν με τις οικονομικές αντοχές των περισσότερων νοικοκυριών. Το γεγονός αυτό συνδυάζεται και με τα υψηλότερα επιτόκια δανεισμού, που δυσκολεύουν ακόμα περισσότερο την απόκτηση κατοικίας. Δεδομένου ότι πλέον το κόστος της μηνιαίας δόσης ενός στεγαστικού δανείου έχει επιβαρυνθεί σημαντικά, αρκετά νοικοκυριά προτιμούν εν τέλει το ενοίκιο. Ετσι, σήμερα υπολογίζεται ότι το ποσοστό των υποψήφιων αγοραστών που στρέφονται εν τέλει στην ενοικίαση προσεγγίζει το 30%, με αυξητικές τάσεις.
Μερίδα των όψιμων αυτών ενοικιαστών προχωράει στην επιλογή αυτή, αναμένοντας μία υποχώρηση των επιτοκίων σε 2 - 3 χρόνια, καθώς ο κύκλος της ανόδου των επιτοκίων έχει προς το παρόν κλείσει, με το βασικό επιτόκιο της ΕΚΤ να παραμένει το τελευταίο διάστημα σταθερό. Αλλος ένας λόγος που ωθεί αρκετούς προς την ενοικίαση, είναι και ο φόβος που συνοδεύει τον τραπεζικό δανεισμό. Αλλωστε, μία πιθανή καθυστέρηση στην αποπληρωμή της δόσης ενός δανείου έχει σαφώς μεγαλύτερες συνέπειες απ' ό,τι μια αντίστοιχη καθυστέρηση του ενοικίου. Ηδη στην αγορά αυξάνεται ο αριθμός των ακινήτων που πωλούνται επειδή οι ιδιοκτήτες αντιμετωπίζουν ή διαβλέπουν ότι θα αντιμετωπίσουν οικονομικό πρόβλημα. Η πώληση του ακινήτου κρίνεται προτιμότερη επιλογή από τον κίνδυνο του πλειστηριασμού του.
