Στεγαστικό: βλ. δάνειο

Ο Spitogatos σου παρουσιάζει το αλφαβητάρι των στεγαστικών δανείων και των βασικών προϊόντων που προσφέρουν οι τράπεζες στα νοικοκυριά.

Εuribor: Αποτελεί το βασικό επιτόκιο του ευρώ στη διατραπεζική αγορά. Προσδιορίζει το κόστος του χρήματος για τις τράπεζες, οι οποίες εν συνεχεία το δανείζουν στους πελάτες τους. Το euribor αποτελεί το επιτόκιο αναφοράς για τα περισσότερα δάνεια και κάθε μεταβολή του ενσωματώνεται άμεσα στα κυμαινόμενου επιτοκίου δάνεια, ενώ επηρεάζουν και τα σταθερού επιτοκίου δάνεια. Το επιτόκιο ενός δανείου προσδιορίζεται από το euribor (σήμερα 4%) συν το επιτοκιακό περιθώριο, δηλαδή το περιθώριο κέρδους της τράπεζας. Τη νομισματική (και επιτοκιακή πολιτική) καθορίζει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.

ΕΚΤ: Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Η ΕΚΤ είναι η κεντρική τράπεζα για το ενιαίο νόμισμα της Ευρώπης, το ευρώ. Το βασικό καθήκον της ΕΚΤ είναι η διατήρηση της αγοραστικής δύναμης του ευρώ και, επομένως, η διατήρηση της σταθερότητας των τιμών στη Ζώνη του Ευρώ που αποτελείται από τις 13 χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, οι οποίες έχουν υιοθετήσει το ευρώ από το 1999. Η ΕΚΤ είναι ανεξάρτητη από τις κυβερνήσεις των χωρών της Ζώνης του Ευρώ.

Ελβετικά δάνεια: Αποκαλούνται εν συντομία τα στεγαστικά δάνεια που έχουν ως σημείο αναφοράς όχι το ευρώ (και κατά συνέπεια τα επιτόκια του ευρώ), αλλά το ελβετικό φράγκο και το επιτόκιο του φράγκου. Οι τράπεζες στράφηκαν στα ελβετικά δάνεια λόγω των χαμηλών επιτοκίων του φράγκου. Το αδύνατο σημείο των ελβετικών δανείων είναι ότι είναι περισσότερο εκτεθειμένα σε κινδύνους. Ο δανειολήπτης αναλαμβάνει επιτοκιακό κίνδυνο, δηλαδή να αυξηθούν σημαντικά τα ελβετικά επιτόκια και συναλλαγματικό κίνδυνο, δηλαδή το ελβετικό φράγκο να ενισχυθεί σημαντικά έναντι του ευρώ.

Δάνεια Σταθερού Επιτοκίου: Δάνεια που για ορισμένη χρονική περίοδο, από 1 έτος έως και 25 χρόνια, εξασφαλίζουν σταθερή μηνιαία δόση ανεπηρέαστα από ενδεχόμενη άνοδο των επιτοκίων του ευρώ. Tο μεγάλο πλεονέκτημα των δανείων σταθερού επιτοκίου είναι ότι μια οικογένεια μπορεί να υπολογίζει επακριβώς το τμήμα του εισοδήματός της που θα διαθέσει για την αποπληρωμή δανείων, το οποίο δεν θα μεταβάλλεται. Οποιος είχε «κλειδώσει» ένα καλό σταθερό επιτόκιο την περίοδο που το euribor βρισκόταν στο ιστορικά χαμηλό επίπεδο του 2% σήμερα εξακολουθεί να χαμογελά παρά τον διπλασιασμό του euribor (στο 4% από 2%) την τελευταία διετία. Από την άλλη πλευρά αν τα επιτόκια μειωθούν ο δανειολήπτης δεν θα ωφεληθεί καθώς η δόση του θα είναι σταθερή. Επιπλέον τα σταθερού επιτοκίου δεν μπορεί κανείς εύκολα να τα αποπληρώσει πρόωρα ή να τα μεταφέρει σε άλλη τράπεζα. Για να γίνει αυτό θα πρέπει ο δανειολήπτης να πληρώσει μια διόλου ευκαταφρόνητη χρηματική ποινή (πέναλντι). Ενα μειονέκτημα των σταθερού επιτοκίου δανείων είναι ότι πρόκειται για πιο ακριβά δάνεια, δηλαδή επιβαρύνονται με μεγαλύτερο επιτοκιακό περιθώριο σε σχέση με τα κυμαινόμενα.

Δάνεια Κυμαινόμενου Επιτοκίου: Βασικό χαρακτηριστικό των δανείων της κατηγορίας αυτής είναι ότι το επιτόκιό τους μεταβάλλεται ακολουθώντας ένα επιτόκιο αναφοράς, συνήθως το euribor. Ετσι κάθε αύξηση ή μείωση του euribor ενσωματώνεται αυτόματα στο συνολικό ύψους του επιτοκίου του δανείου. Ο επιτοκιακός κίνδυνος, δηλαδή ο κίνδυνος να αυξηθούν τα επιτόκια, είναι ιδιαίτερα σημαντικός και δεν πρέπει να υποτιμάται. Ειδικά στα στεγαστικά δάνεια, που πρόκειται για πολύ μεγάλης διάρκειας δάνεια (20 ή 30 ή ακόμα και 40 ετών), πολλά μπορούν να αλλάξουν και τα δεδομένα να μεταβληθούν ριζικά. Στα θετικά σημεία των δανείων κυμαινόμενου επιτοκίου είναι ότι πρόκειται για τα πιο «φτηνά» προϊόντα καθώς επιβαρύνονται με τα χαμηλότερα επιτοκιακά περιθώρια, ενώ μπορεί κανείς εύκολα να τα αποπληρώσει νωρίτερα ή να τα μεταφέρει σε άλλη τράπεζα.

Προστασία Επιτοκίου: Πρόκειται για δάνεια που περιορίζουν σημαντικά τον επιτοκιακό κίνδυνο καθώς εξασφαλίζουν ότι το επιτόκιο του δανείου δεν θα ξεπεράσει ένα συγκεκριμένο όριο όσο και αν αυξηθεί το επιτόκιο αναφοράς. Συνήθως το προκαθορισμένο όριο αυξήσεως του κυμαινόμενου επιτοκίου είναι μέχρι 2 εκατοστιαίες μονάδες από το αρχικό κυμαινόμενο επιτόκιο για διάστημα 10, 15 ή 20 ετών από την εκταμίευση του δανείου. Αυτό σημαίνει ότι όσο και να αυξηθεί το επιτόκιο Euribor, το κυμαινόμενο επιτόκιο δανεισμού σας δεν πρόκειται να αυξηθεί παραπάνω από 2 εκατοστιαίες μονάδες για όλη τη διάρκεια της περιόδου προστασίας. Aντίθετα, αν το euribor κινηθεί σε πτωτική τροχιά ο δανειολήπτης θα ωφεληθεί γιατί το επιτόκιο μπορεί αντίστοιχα να υποχωρήσει μέχρι και δύο ποσοστιαίες μονάδες.

Δάνεια Χαμηλής Εκκινήσεως: Δάνεια που δίνουν τη δυνατότητα για διάστημα από 1 έως 3 έτη ο δανειολήπτης να επωφελείται από προνομιακό σταθερό επιτόκιο, σημαντικά χαμηλότερο των συνηθισμένων κυμαινόμενων δανείων. Η αγορά ενός σπιτιού συνεπάγεται πολλά πρόσθετα έξοδα (αμοιβές δικηγόρου και συμβολαιογράφου, δαπάνες προσημείωσης, δαπάνες μετακόμισης, δαπάνες οικιακού εξοπλισμού κ.ά.) και με τα δάνεια αυτού του τύπου μπορεί κανείς να επωφεληθεί για το καθορισμένο διάστημα με εξαιρετικά χαμηλή μηνιαία δόση. H χαμηλή δόση διαμορφώνεται για το προκαθορισμένο διάστημα, λόγω της αποπληρωμής μέρους των τόκων. Ετσι μετά τη λήξη της περιόδου χαμηλής δόσης, η μηνιαία δόση αναπροσαρμόζεται σε σημαντικά υψηλότερα επίπεδα.

Πέναλτι (ποινές): Πρόκειται για χρηματικό «πρόστιμο» που επιβάλλουν οι τράπεζες σε δανειολήπτες που αθετούν συμβάσεις. Στο παρελθόν είχε γίνει κατάχρηση του μέτρου, επιβάλλοντας ποινές και σε κυμαινόμενου επιτοκίου δάνεια, και οι τράπεζες υποχρεώθηκαν να καταργήσουν τον σχετικό όρο ως καταχρηστικό και παράνομο. Σήμερα το πέναλτι ισχύει μόνο σε σταθερού ή ειδικού τύπου δάνεια (π.χ. χαμηλής εκκίνησης), σε περίπτωση που ο δανειολήπτης προχωρήσει στην αποπληρωμή ή τη μεταφορά του δανείου νωρίτερα από μια καθορισμένη περίοδο.