Ακτινογραφία της αγοράς φοιτητικής κατοικίας. Μετ’ εμποδίων η αναζήτηση φοιτητικής στέγης στην Αθήνα. Πιο «εύκολη» η Θεσσαλονίκη.
Διαφοροποιημένη εικόνα εμφανίζουν οι τιμές των ενοικίων και η ζήτηση στις σημαντικές πόλεις προορισμού των νέων φοιτητών της επερχόμενης ακαδημαϊκής χρονιάς, μετά και την πολυαναμενόμενη ανακοίνωση των βάσεων εισαγωγής από το Υπουργείο Παιδείας. Σημαντική είναι η μείωση του αριθμού των εισακτέων, γεγονός που θα αλλάξει ασφαλώς τα δεδομένα από το προηγούμενο έτος. Εξαίρεση αποτελεί η πόλη της Κομοτηνής, όπου τόσο φέτος όσο και το 2009 αναμένεται αυξημένη ροή φοιτητών, κυρίως λόγω της λειτουργίας νέων τμημάτων.
Αντίστοιχα, όλο και πιο σπάνιο είναι το φαινόμενο που παρατηρήθηκε κατά κόρον τα προηγούμενα χρόνια με την προτίμηση πολλών νοικοκυριών να αγοράζουν μικρά διαμερίσματα για την κάλυψη των αναγκών στέγασης των παιδιών που εισήχθησαν σε κάποια σχολή. Μέχρι και πριν από δύο χρόνια, μια τέτοια επιλογή κρινόταν ιδιαιτέρως συμφέρουσα, καθώς αφενός μεν δεν καταβάλλονταν ενοίκια για διάστημα 4 - 5 ετών, αφετέρου με την ολοκλήρωση των σπουδών του φοιτητή, το σπίτι αξιοποιούνταν είτε από τον ίδιο, είτε από την οικογένειά του, ως επενδυτικό προϊόν. Έτσι, είτε μισθωνόταν, ώστε να γίνει απόσβεση του στεγαστικού δανείου, είτε πωλούνταν, προκειμένου να κεφαλαιοποιηθούν τυχόν υπεραξίες.
Η τάση αυτή τείνει να εκλείψει πλέον, λόγω της ανόδου των επιτοκίων που οδήγησε σε μεγάλη απόκλιση την σχέση ενοικίου/δόσης στεγαστικού δανείου, ενώ και οι τιμές ενισχύθηκαν σημαντικά, δυσκολεύοντας την αγορά. Πλέον, ως πιο συμφέρουσα λύση προκρίνεται η ενοικίαση μεγαλύτερων διαμερισμάτων, που επιτρέπουν τη συγκατοίκηση, αλλά αυτό δεν είναι πάντοτε εύκολο. Αυτό που προτείνουν αρκετοί επαγγελματίες είναι η αναζήτηση διαμερισμάτων που να μην είναι υποχρεωτικά κοντά στο πανεπιστήμιο, αλλά να εξυπηρετούνται από μέσα συγκοινωνίας (π.χ. ΜΕΤΡΟ, ΗΣΑΠ). Τέτοιες επιλογές συχνά είναι χαμηλότερου κόστους.
Αθήνα
Στην Αθήνα επικρατεί σαφώς διαφορετική εικόνα από τα προηγούμενα χρόνια, καθώς οι φοιτητές θα κληθούν να «ανταγωνιστούν» τους υπόλοιπους ενδιαφερόμενους ενοικιαστές, δεδομένου ότι ένα μέρος του αγοραστικού κοινού στρέφεται εκ νέου στην λύση της ενοικίασης, λόγω των υψηλών τιμών των νεόδμητων κατοικιών. Ουσιαστικά, ο «πληθυσμός» των ενδιαφερόμενων ενοικιαστών έχει αυξηθεί, με αποτέλεσμα να εκτιμάται ότι φέτος η εύρεση του κατάλληλου διαμερίσματος για φοιτητές θα είναι πιο δύσκολη υπόθεση.
Ταυτόχρονα, η αυξημένη ζήτηση έχει οδηγήσει σε μικρές αυξήσεις των τιμών ενοικίασης, της τάξεως του 5% - 10%, ανάλογα με την απόσταση από τα πανεπιστήμια.
Η αιφνίδια και μεγάλη αύξηση της ζήτησης για ενοικίαση κατοικίας από τα τέλη Αυγούστου έως και τα τέλη Σεπτεμβρίου, ένα σύνηθες φαινόμενο επί χρόνια, ευνοούσε την εμφάνιση φαινομένων κερδοσκοπίας και υπερτιμολογήσεων στα ενοίκια, εις βάρος των ενδιαφερομένων και υπέρ των ιδιοκτητών και των μεσιτικών γραφείων. Ασφαλώς, αν και επρόκειτο για λιγοστές περιπτώσεις, εντούτοις συντηρούσαν ένα κλίμα δυσπιστίας και δυσλειτουργίας στην αγορά. Σύμφωνα με μαρτυρίες φορέων της αγοράς, κάθε χρόνο οι ιδιοκτήτες έσπευδαν να αυξήσουν τις τιμές κατά 20% κατά μέσον όρο, σε σύγκριση με τους υπόλοιπους μήνες του έτους. Αυτά τα φαινόμενα έχουν πλέον περιοριστεί σε ορισμένες μεμονωμένες περιπτώσεις.
Παράλληλα, μέχρι πρόσφατα δεν ήταν λίγοι εκείνοι που επέλεγαν εν τέλει τη λύση της αγοράς κατοικίας, καθώς οι ευνοϊκές συνθήκες στην στεγαστική πίστη, ωθούσαν τα νοικοκυριά της επαρχίας στην επιλογή πραγματοποίησης μιας επένδυσης, που θα μπορούσαν μελλοντικά να εκμεταλλευτούν. Η τάση αυτή δύσκολα θα συνεχιστεί και φέτος, καθώς η άνοδος των επιτοκίων, σε συνδυασμό με την εξομάλυνση των ενοικίων και τις υψηλές τιμές στην αγορά, δρουν αποτρεπτικά για κάτι τέτοιο.
Σε κάθε περίπτωση, πάντως, στην πρώτη γραμμή του ενδιαφέροντος των φοιτητών είναι περιοχές, όπως του Ζωγράφου, οι Αμπελόκηποι, η Καισαριανή, το Παγκράτι, η Κυψέλη, ο Βύρωνας, τα Εξάρχεια, η Καλλιθέα και του Γκύζη. Γενικότερα, προτιμώνται σημεία που προσφέρουν πρόσβαση με μόνο ένα μέσο μαζικής μεταφοράς.
Θεσσαλονίκη
Εξακολουθούν να διατηρούν την υψηλή τους δημοφιλία μεταξύ των σπουδαστών, το κέντρο και οι ανατολικές συνοικίες της Θεσσαλονίκης. Όπως τονίζει ο κ. Νίκος Μανομενίδης, πρόεδρος του Συλλόγου Mεσιτών Θεσσαλονίκης, «φέτος υπάρχει σημαντική προσφορά διαμερισμάτων προς ενοικίαση, ενώ παρατηρήθηκε και πτώση του αριθμού των εισακτέων, με αποτέλεσμα η ζήτηση να καλύπτεται με άνεση».
Οι τιμές παραμένουν σταθερές από το 2007, αλλά υπάρχουν και ορισμένες περιπτώσεις μείωσης τιμών, κυρίως σε συγκροτήματα που οικοδομήθηκαν όχι πολύ κοντά στο κέντρο και το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο. Σε αυτές τις περιπτώσεις, ένα νεόδμητο στούντιο νοικιάζεται αντί 320 ευρώ. «Ετσι, όπως παρουσιάζεται η αγορά φέτος, τα πιο παλιά διαμερίσματα, ή όσα δεν βρίσκονται σε καλή κατάσταση, δεν θα μπορέσουν να βρουν μισθωτές, ανεξάρτητα από το πόσο προσιτά είναι από πλευράς τιμής», τονίζει ο κ. Μανομενίδης.
Πάντως, σημειώνεται ότι στις ανατολικές περιοχές οι ενδιαφερόμενοι θα βρουν κατοικίες νεότερης ηλικίας και μοιραία καλύτερης κατασκευής. Tο κέντρο της πόλης προσφέρει τη δυνατότητα μετακίνησης χωρίς μεταφορικό μέσο, ενώ παρέχει πληθώρα επιλογών νυκτερινής διασκέδασης κάτι που εκτιμάται ιδιαίτερα από τους φοιτητές.
Aν και τα τελευταία χρόνια έχουν δημιουργηθεί πολλά studios και γκαρσονιέρες στο κέντρο - διά της «κατάτμησης» μεγάλων διαμερισμάτων- το ενοίκιο για ένα νεόδμητο studio κυμαίνεται στα 350 ευρώ ανά μήνα, για μια γκαρσονιέρα μεταξύ 250 και 400 ευρώ και για τα δυάρια από 350 έως 600 ευρώ. Aντίστοιχες τιμές με το κέντρο θα συναντήσετε στις 40 Eκκλησίες, την Tριανδρία και τη Λεωφόρο Στρατού, καθώς η εγγύτητα με τις πανεπιστημιακές σχολές κοστίζει κάτι παραπάνω. Σε λίγο μεγαλύτερη απόσταση από τις σχολές είναι οι περιοχές της Tούμπας και του Xαριλάου που επίσης φιλοξενούν πολλούς φοιτητές με τις τιμές να κινούνται σε λίγο χαμηλότερα επίπεδα.
Ηράκλειο
Σταθερές παραμένουν φέτος οι τιμές ενοικίασης στο Ηράκλειο, μία από τις δημοφιλείς πόλεις φοίτησης της χώρας. Μάλιστα, όπως αναφέρει η κ. Αρτεμις Μαυράκη, του μεσιτικού γραφείου Kreta Land και πρόεδρος της Ενωσης Μεσιτών Ηρακλείου και Ανατολικής Κρήτης, υπάρχουν αρκετά διαμερίσματα προς διάθεση. Η πλειονότητα των φοιτητών κινούνται προς το κέντρο της πόλης που είναι και η δημοφιλέστερη περιοχή. «Οι τιμές για ένα διαμέρισμα των 40 τ.μ. κυμαίνονται μεταξύ 400 - 450 ευρώ αν είναι νεόδμητο, ενώ τα παλιότερα ξεκινούν από τα 350 ευρώ. Αξίζει πάντως να τονίσουμε ότι οι πρωτοετείς φοιτητές κινούνται κυρίως σε περιοχές κοντά στη σχολή τους. Αντιθέτως, οι δευτεροετείς συχνά αναζητούν να μετακινηθούν στο κέντρο της πόλης», επισημαίνει η κ. Μαυράκη. Πάντως, η τάση της αγοράς κατοικίας και όχι ενοικίασης συνεχίζεται και φέτος στο Ηράκλειο, καθώς η δόση του στεγαστικού δανείου, δεν αποκλίνει πολύ από το ενοίκιο. Άλλωστε, για την απόκτηση μικρών διαμερισμάτων των 25 - 35 τ.μ. και παλιάς κατασκευής, το κόστος ξεκινά από τα 30.000 ευρώ και δεν ξεπερνά τα 60.000 ευρώ, αν η γκαρσονιέρα είναι νέας κατασκευής. Η προσφορά, πάντως, είναι δεδομένη, λόγω των πολλών νέων κατασκευών που έγιναν. Oι δυσκολίες εμφανίζονται αν κάποιος αναζητά φθηνή κατοικία. Στην κατηγορία αυτή, οι επιλογές περιορίζονται αισθητά, λόγω των ενοικίων που χαρακτηρίζονται ακριβά. Στην περιφέρεια της πόλης το ενοίκιο για γκαρσονιέρες σπανίως πέφτει ακόμα κάτω από τα 300 ευρώ, αλλά αν κάποιος είναι διατεθειμένος να μετακινηθεί σε απόσταση 5 - 6 χλμ. από την πόλη, το κόστος μειώνεται σε περίπου 250 ευρώ.
Σύμφωνα με την κ. Μαυράκη, όσοι φοιτητές δεν επιλέγουν να αναζητήσουν κατοικία στο κέντρο, τότε κινούνται με βασικό άξονα το που βρίσκεται η σχολή του και τα μέσα συγκοινωνίας που τους εξηπυρετούν καλύτερα. ΕΈσι, οι σπουδαστές των ΤΕΙ συχνά επιλέγουν την περιοχή του Εσταυρωμένου, οι φοιτητές της Ιατρικής Σχολής την περιοχή του Περιφερειακού Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου Ηρακλείου (ΠΕ.ΠΑ.Γ.Ν.Η.), ενώ αυτοί του Μαθηματικού κινούνται προς τη Λεωφόρο Kνωσού.
Πάτρα
Η πρωτεύουσα της Aχαΐας διαθέτει πληθώρα πανεπιστημιακών σχολών και Τεχνολογικών Ιδρυμάτων, φιλοξενώντας κάθε χρόνο αρκετές χιλιάδες πρωτοετών φοιτητών και σπουδαστών που αναζητούν τη νέα τους στέγη. Οπως και στις υπόλοιπες πόλεις της περιφέρειας το κέντρο της πόλης αποτελεί την πρώτη προτεραιότητα των φοιτητών. «Οι γκαρσονιέρες έως και 35 τ.μ. τιμώνται προς 250 - 350 ευρώ ανά μήνα, ενώ τα δυάρια από 300 έως 350 ευρώ», αναφέρει ο κ. Κωνστ. Κοπανιτσάνος του ομώνυμου μεσιτικού γραφείου. Οπως τονίζει, τα νεόδμητα είναι ελάχιστα στο κέντρο της πόλης και η ηλικία των υπαρχουσών κατοικιών κινείται μεταξύ των 25 και 30 ετών. Αντιθέτως, έξω από την πόλη της Πάτρας μπορεί ο ενδιαφερόμενος να εξασφαλίσει πολύ πιο σύγχρονη και μεγαλύτερη κατοικία με τα αντίστοιχα χρήματα.
Κομοτηνή
Έντονο προβλέπεται να είναι φέτος το ενδιαφέρον για την ενοικίαση κατοικιών στην Κομοτηνή, με τις πρώτες εκτιμήσεις να κάνουν λόγο για άνοδο του αριθμού των εισακτέων στις σχολές της πόλης της τάξεως του 20%. Παράλληλα, από το 2009 προβλέπεται η λειτουργία δύο νέων τμημάτων (Διοίκησης Επιχειρήσεων και Πολιτικών Επιστημών), που προβλέπεται ότι θα τονώσουν ακόμα περισσότερο τη ζήτηση, διατηρώντας σε υψηλά επίπεδα και το προσεχές έτος.
Οπως αναφέρει ο κ. Γιώργος Γκαγκάς, δεδομένης της στασιμότητας που παρατηρείται το τελευταίο διάστημα στους ρυθμούς ανοικοδόμησης νέων κατοικιών, αλλά και της μεγαλύτερης επιλεκτικότητας από πλευράς των ενδιαφερομένων και των αυξημένων απαιτήσεών τους, οι τιμές των ενοικίων παραμένουν σταθερές, με ελαφρές τάσεις ανόδου. Ετσι, για την ενοικίαση μιας γκαρσονιέρας των 45 - 50 τ.μ. απαιτούνται έως και 380 ευρώ μηνιαίως.
Πιο προσιτές οικονομικά επιλογές προσφέρονται στην περιοχή του ΙΚΑ και της Πρώην Νομικής. Σε αυτές τις περιοχές το κόστος ενοικίασης είναι μικρότερο κατά τουλάχιστον 20 - 30 ευρώ/μήνα.
Τι να προσέξετε όταν νοικιάζετε σπίτι
Οδηγίες και συμβουλές για τους χιλιάδες πρωτοετείς φοιτητές εξέδωσε φέτος με σχετική ανακοίνωσή του το Ελληνικό Κέντρο Καταναλωτών. Βάσει αυτών, οι φοιτητές καλούνται:
- Να υπογράφουν πάντοτε συμβόλαιο με τον ιδιοκτήτη της κατοικίας ή τον πληρεξούσιό του και να μην κάνουν ποτέ προφορικές συμφωνίες.
- Να μην προκαταβάλουν ούτε ένα ευρώ σε διάφορες δήθεν εταιρείες συμβούλων ακινήτων ή παροχής υπηρεσιών, οι οποίες αυτήν την περίοδο εξαπατούν τους ανυποψίαστους φοιτητές και θησαυρίζουν σε βάρος τους.
- Να απευθύνονται σε κτηματομεσίτες για εξεύρεση κατοικίας, οι οποίοι εξοφλούνται μετά το πέρας του συμβολαίου της μίσθωσης.
- Να ελέγχουν το διαμέρισμα για τυχόν τεχνικά προβλήματα (ηλεκτρολογικά, υδραυλικά, θέρμανση κ.λπ.).
- Να ρωτούν για το ποσοστό που θα πληρώσουν στα κοινόχρηστα, όπως και για άλλες δαπάνες.
- Να διαπραγματεύονται το ύψος του μισθώματος.
- Να βλέπουν αρκετές κατοικίες, πριν καταλήξουν.
- Να μην βιάζονται να συμφωνήσουν και να αναζητούν κατοικίες που βρίσκονται μακριά από τις Σχολές, αρκεί οι περιοχές αυτές να έχουν καλή συγκοινωνία.
Η καλύτερη λύση, σύμφωνα με το ΕΛΚΕΚΑ, είναι η συγκατοίκηση δύο ή τριών ατόμων σε σπίτια με πολλά δωμάτια, τα οποία είναι φθηνότερα σε σύγκριση με τις γκαρσονιέρες και τα δυάρια.
Σε ορισμένες περιπτώσεις φοιτητών υπάρχει οικονομική αρωγή, που βασίζεται στην κρατική μέριμνα. Η παροχή δωρεάν σίτισης στους σπουδαστές, των οποίων το οικογενειακό τους εισόδημα ανέρχεται μέχρι τα 30.000 ευρώ, αποτελεί βοήθημα στην οικονομική δυσχέρεια. Επίσης, υπενθυμίζεται ότι το επίδομα των 1.000 ευρώ το χρόνο δίνεται σε όλους τους φοιτητές, εφόσον διαμένουν σε άλλη πόλη από αυτή της κυρίας κατοικίας τους και πληρούνται οι ακόλουθες προϋποθέσεις για την καταβολή του:
- Εάν το ετήσιο οικογενειακό εισόδημα είναι μέχρι 30.000 ευρώ και το ποσό αυτό προσαυξάνεται κατά 3.000 ευρώ για κάθε παιδί μετά το πρώτο.
- Να μην υπάρχει κατοικία μεγαλύτερη από 200 τ.μ. στην οικογένεια του δικαιούχου. Εξαιρούνται τα χωριά με πληθυσμό κάτω από 3.000 κατοίκους.
- Η επιτυχία τουλάχιστον στα μισά μαθήματα του συνολικού αριθμού των μαθημάτων του προηγούμενου έτους. Για το πρώτο έτος αρκεί μόνο η εγγραφή.
Δικαιολογητικά
Τα δικαιολογητικά που πρέπει να υποβληθούν στην εφορία είναι δύο:
Πιστοποιητικό της Σχολής ή του Τμήματος που σπουδάζει ο φοιτητής για την κατάσταση των σπουδών του.
Μισθωτήριο συμβόλαιο κατοικίας στο τόπο φοίτησης.
Πηγή: www.kathimerini.gr