Υστερα από αρκετούς μήνες «αναιμικής» επενδυτικής δραστηριότητας, η ευρωπαϊκή αγορά ακινήτων φαίνεται πως έχει εισέλθει σε τροχιά ανάκαμψης. Απόδειξη αποτελεί η άνοδος κατά 53% των αγοραπωλησιών ακινήτων κατά το τρίτο τρίμηνο, η σταθεροποίηση των αποδόσεων και τα πρώτα ενθαρρυντικά σημάδια από τους μισθωτές. Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση της Cushman & Wakefield, κατά το διάστημα Ιουλίου-Σεπτεμβρίου επενδύθηκαν συνολικά 19,6 δισ. ευρώ. Συνολικά κατά το εννεάμηνο του έτους, η αξία των συναλλαγών επαγγελματικών ακινήτων ανέρχεται σε 44,1 δισ. ευρώ, ποσό που αν και βαίνει αυξανόμενο, εντούτοις είναι χαμηλότερο κατά 56% έναντι της αντίστοιχης περιόδου του προηγούμενου έτους.
Πάντως, τη διαφορά κάνουν πλέον οι ξένοι επενδυτές, οι οποίοι έχουν επιστρέψει δυναμικά στην αγορά. Συγκεκριμένα, το μερίδιό τους ως ποσοστό επί του συνόλου των συναλλαγών ανήλθε σε 44%, έναντι 31% κατά το πρώτο εξάμηνο του έτους. Βέβαια και οι τοπικοί επενδυτές, αν και παραμένουν ίσως περισσότερο επιφυλακτικοί, έχουν ενισχύσει και αυτοί τη δραστηριότητά τους, διοχετεύοντας περί τα 11 δισ. ευρώ για αγορές ακινήτων κατά το τρίτο τρίμηνο του έτους. Πρόκειται για μία άνοδο της τάξεως του 29%, έναντι του προηγούμενου τριμήνου, με την τάση να είναι σαφώς ανοδική σε χώρες όπως η Γαλλία και η Γερμανία.
Βέβαια, όσο θετικές κι αν είναι οι παραπάνω εξελίξεις, δεν σημαίνει ότι η κρίση αποτελεί οριστικά παρελθόν. Ωστόσο, τα δύο διαδοχικά τρίμηνα ανάπτυξης είναι σίγουρα ένα θετικό μήνυμα. Σύμφωνα με τον κ. David Hutchings, επικεφαλής του τμήματος ευρωπαϊκών ερευνών (European Research Group) της Cushman & Wakefield, «με τις αποδόσεις να σταθεροποιούνται σε επίπεδα σαφώς ελκυστικά για τους επενδυτές μακροπρόθεσμου χαρακτήρα, ένας αυξανόμενος αριθμός εξ αυτών πιστεύει ότι τώρα είναι η στιγμή να κινηθούν, ακόμα κι αν η αγορά ενοικίων δεν έχει ολοκληρώσει την πτωτική της πορεία».
Τροχοπέδη στην προσπάθεια των επενδυτών είναι η έλλειψη των κατάλληλων ακινήτων, καθώς αρκετοί πωλητές δεν πιέζονται να μειώσουν τις απαιτήσεις τους (το αντίθετο μάλιστα). Πάντως, το τέταρτο τρίμηνο αναμένεται να κινηθεί επίσης ανοδικά, με αποτέλεσμα κατά το σύνολο του 2009, η αξία των αγοραπωλησιών ακινήτων στην Ευρώπη να υπολογίζεται σε περίπου 65 δισ. ευρώ.
Προς το παρόν, οι επενδυτές αποφεύγουν το ρίσκο και προτιμούν ακίνητα σύγχρονης κατασκευής, στα κεντρικότερα και δημοφιλέστερα σημεία των πόλεων, έστω κι αν οι αποδόσεις τους είναι μικρότερες. Συνολικά, ο μέσος όρος των αποδόσεων στην Ευρώπη διαμορφώνεται σήμερα σε 7,51%, αλλά κατά το τρίτο τρίμηνο, η τάση σταθεροποίησης ήταν κάτι παραπάνω από εμφανής. Αντιθέτως, σε Βουλγαρία, Ρουμανία και Ουγγαρία η τάση είναι σαφώς ανοδική. Γεγονός είναι πάντως ότι η αγορά ακινήτων βρίσκει εκ νέου τη χαμένη της ισορροπία και οι αξίες των ακινήτων συμπεριφέρονται ανάλογα. Κατά το τρίτο τρίμηνο, η μεταβολή τους ήταν αμελητέα (-0,8%), έναντι πτώσης κατά 7,4% και 2,8% στο πρώτο και δεύτερο τρίμηνο αντίστοιχα.
